Haken: van Longshank tot Klauwhaak
De haak is één van de meest belangrijke zaken in de visserij. Eén ding ligt erg voor de hand, je haak moet zo scherp mogelijk zijn. Met botte haken vang je minder (of geen) vis. Andere dingen als het type haak, wel of geen weerhaak en het formaat zijn al onderwerpen waar veel meningen en opvattingen over zijn. In dit artikel zal ik mijn ideeën over dit onderwerp op papier te zetten. Voel je vrij om je eigen ervaringen en vragen te delen.
Haken zijn er in vele soorten en maten, maar om het geheel overzichtelijk te houden hanteer ik twee verschillende types in dit artikel. Ik ga bij het schrijven uit van een statische visserij met een bodemaas, denk hierbij aan boillies en partikels. Haaktypes die gebruikt worden voor het vissen met bijvoorbeeld een chod systeem houd ik nu even buiten beschouwing, omdat je hierbij op een andere manier vist. Daarbij zijn er van elke type haak ook weer zoveel variaties omdat elke fabrikant ook weer zijn eigen uitvoering heeft.
De haken die ik zal behandelen in dit artikel zijn de lonkshank en de klauwhaak.
Kenmerken per haak
De longshank heeft, zoals de naam als aangeeft, een lange haaksteel. Daarbij heeft de haak een rechte punt. Deze langere steel zorgt voor een snelle draai van de haak, waardoor deze snel zal prikken. De longshank haakt over het algemeen het snelst van alle haaktypes.
De longshank
De klauwhaak is een haak met een korte steel en een licht naar binnen gebogen punt. Deze haak heeft zeer goed houvast, als deze eenmaal zit is het eigenlijk één van de meest veilige haaktypes. De inhaking zal over het algemeen minder agressief zijn.
De klauwhaak
De haken kan je langs een horizontale lijn zetten waarbij de longshank aan het ene uiterste staat en de klauwhaak aan het andere uiterste. Zie onderstaande plaatje.
De twee verschillende haaktypes. Links de snelste prik, rechts de beste houvast.
De keuze lijkt gemakkelijk dus, vissen met een longshank is de ideale optie. Deze haak prikt het agressiefst en hoe sneller geprikt des te meer runs en vangsten, toch? Dat is alleen niet helemaal waar, want niet elke run eindigt in een gevangen vis. Het verspelen van vis hoort er nu eenmaal bij, ook al proberen we het allemaal tot een minimum te beperken, we hebben het niet altijd zelf in de hand. En als we een vis haken, is het van belang dat de vis zo min mogelijk beschadigd wordt tijdens de dril. Of deze dril nu resulteert in een vangst of een verspeelde vis.
Het bepalen welk haaktype doe je door naar de situatie te kijken. Op welk watertype ga ik vissen, zijn er obstakels waar ik tegenaan vis en ook het seizoen kan meespelen bij het kiezen van de haak. Ook is ervaring in het vissen van bepaalde situaties ook belangrijk bij de keuze voor een type haak. De ene haak is nu eenmaal veiliger om te gebruiken dan de ander.
Als eerst in enkele zinnen wat de grote verschillen en toepassingen zijn tussen de longshank en de klauwhaak. De longshank zal zoals geschreven snel prikken door zijn langere steel, maar door deze langere steel ontstaat er een grotere hefboom dan bij een klauwhaak, hierdoor kan de haak gaan “lopen” in de bek van de karper wanneer er veel druk wordt toegepast. Dit kan flinke verwondingen opleveren. Door de rechte punt zal de haak ook wat sneller bot zijn omdat de punt wat meer wordt blootgesteld aan de bodem, maar ook dit draagt weer bij aan de snellere prik. Er zijn tegenwoordig verschillende haakveilen op de markt om je haken toch altijd wat extra te scherpen waardoor je niet gelijk een nieuwe haak, en dus onderlijn, zal hoeven te gebruiken. Overdrijf dit echter niet, een geslepen haak is ook dunner en daardoor minder sterk.
De klauwhaak zal wanneer deze goed gezet is (vastzit in de karperbek) veel meer houvast hebben door de kortere steel en de naar binnen staande punt. De klauwhaak zal weer minder snel prikken. De laatste zal daarom beter geschikt zijn voor het zwaardere werk en voor vissers die wat minder ervaren zijn. De haarpunt is wat beter afgeschermd en zal wat langer scherp blijven.
Om de klauwhaak sneller te draaien wordt vaak gebruik gemaakt van line aligners. Dit is een stukje kunststof waarmee de haaksteel iets verlengd wordt zonder de nadelige gevolgen van de langere haaksteel. Line aligners worden tegenwoordig in alle soorten en maten aangeboden door fabrikanten, maar of ze allemaal even effectief zijn betwijfel ik. Voordat de kant en klare line aligners op de markt kwamen maakten we ze altijd zelf met een stukje krimpkous waarbij met een naald een extra kantelpunt werd gemaakt.
De line aligner
Stekken en haken
Het watertype waar je op gaat vissen is ook een factor die kan leiden tot een bepaald soort haak. Het is daarom belangrijk om van te voren te bedenken op wat voor stekken je gaat vissen maar ook welke factoren nog meer meespelen. Factoren zijn bijvoorbeeld obstakels, stroming, bodemtype, de bezetting van het water en het seizoen (o.a. watertemperatuur).
Bij het vissen op een water met obstakels is het vaak belangrijk om gelijk goede druk te kunnen zetten wanneer je een aanbeet krijgt. Hier is de longshank dus geen goede keuze. Het is naast zeer alert zijn erg belangrijk om je materialen aan te passen aan de situatie. Bij stekken waarbij er mogelijk veel druk tijdens de dril gezet zal moeten worden is de klauwhaak een goede keuze. Ben je niet zo zeker van je zaak? Kies dan altijd de meest veilige haak!
Een goede toepassing voor de longshank zou bijvoorbeeld een open water kunnen zijn waar je er zeker van bent dat je alle ruimte hebt om de vis veilig te landen. Ook kan je bijvoorbeeld in de winter wanneer de vis passief is door het koude water de lonkshank inzetten. Door zijn snelle prik heb je een goede kans dat je, als een vis actief is, deze toch kan haken.
Ik hoop dat ik met dit artikel heb kunnen uitleggen wanneer ik kies voor een bepaalde haak. Het is belangrijk om altijd de meest visveilige haak te kiezen voor een situatie. Maar uiteraard is het van belang de haak te selecteren waarmee jij denk zoveel mogelijk vis te kunnen vangen.
