Safety first – 100% visveilige loodmontage
In dit artikel ga ik wat dieper in op visveiligheid. Als visser heb je, in mijn ogen, de verantwoordelijkheid om de risico’s op het beschadigen van de vis te allen tijde zo klein mogelijk te maken. Eigenlijk zelfs te vermijden. Dit kan op meerdere vlakken zoals locatie, behandelen van de vis tijdens en na de dril en je (lood)montage. Ik ga me hierbij richten op het laatste; de lood montage.
Wat achtergrond:
Toen ik startte met vissen op karper kopieerde ik alles van mijn vrienden. Een boilie op een hair, een haak die met een knotless knop aan het onderlijn materiaal was geknoopt en aan de kant van de onderlijn een wartel geknoopt. Aan de andere kant van de wartel knoopte ik mijn hoofdlijn middels een zogenaamde safety clip waar de wartel in geklikt kon worden. Op zich is er helemaal niks mis mee en ik vis zo nu en dan nog zo. Als je op een water/ stek vist waar het zeer onwaarschijnlijk is dat je lijnbreuk zal krijgen, bijvoorbeeld omdat er geen enkel obstakel is, kan je zonder zorgen deze montage gebruiken. Als de kans op lijnbreuk groter wordt, is het belangrijk om eens verder te kijken.
Bij deze zogenaamde safety clip montage zal bij lijnbreuk de vis het gehele stuk hoofdlijn meeslepen waar de lijn is gebroken. Met een beetje geluk kan het lood gelost worden, aangezien de clip los komt van de wartel bij een aanbeet. Maar met een lang stuk hoofdlijn is het alsnog mogelijk dat dit niet gelukt. In het ergste geval sleept een vis dus een lang stuk (nylon) hoofdlijn, mogelijk een leader, een stuk lood en de rig met zich mee wat ervoor kan zorgen dat deze verstrikt raakt in een obstakel en daardoor beschadigd of zelfs sterft.
Een visveilige methode
Samen met mijn vismaten ben ik altijd op zoek naar manieren om onze visserij te verbeteren. In deze zoektocht kwamen we op een montage die in onze ogen een van de meest visveilige methodes zou moeten zijn die er bestaat.
Dit systeem “ASIS”, ontworpen door Roelof Schut, is ergens rond 2011 op de markt gebracht in samenwerking met JRC. Dit systeem zorgt dat na lijnbreuk de vis alleen met de onderlijn in zijn bek zit. Hoofdlijn, leader en lood zullen direct gelost worden. Daarbij heeft het systeem nog twee voordelen: bij het kopschudden van de vis kan het loodgewicht niet gebruikt worden om de haak te lossen en de haak zal prikken zoals bij een inline loodsysteem. Dit is sneller dan bij een regulier wartellood systeem.
Het systeem bestaat uit een loodje met onderin een uitsparing voor een rubber busje (hier wordt de onderlijn in gefixeerd). Een big-eye swivel die aan het einde van de rig wordt geknoopt en over de hoofdlijn zal lopen.
Deze montage hebben we later iets aangepast met een tussenstukje of boom tussen hoofdlijn en rig in plaats van de rig direct aan de hoofdlijn. Het voordeel hiervan is dat de rig eenvoudig en snel gewisseld kan worden. Het tussenstukje is niet veel meer dan een stukje ongelode leader met een quick change clip en een wartel om de rig aan te bevestigen en het geheel aan het lood te zekeren.
Met het ASIS systeem zijn alle zorgen over visveiligheid rondom de montage weggenomen. Helaas is om welke reden dan ook het systeem nooit aangeslagen bij het grote publiek en werden de onderdelen (het lood) al snel niet meer gefabriceerd.
Omdat ik een aantal loodjes in bezit had en lijnbreuk iets is wat bij mij zelden voorkomt kon ik de eerste jaren met het systeem vissen. Ik zag de grote voordelen van het systeem tegenover het vissen met wartel of inline lood montages. Een snellere prik van de haak door de manier waarop het lood wordt toegepast en het lossen van vis door kopschudden was verleden tijd. En uiteraard het volle vertrouwen op gebied van visveiligheid.
Omdat het systeem niet meer te koop is, zijn we verder gaan kijken naar mogelijkheden om dezelfde mate van veiligheid te behouden, maar dan met materialen die wel beschikbaar zijn.
Gedwongen innovatie
Een aantal kenmerken waaraan het nieuwe systeem moet voldoen:
- 100% veiligheid, zoals bij het ASIS systeem
- Het loodgewicht zo efficiënt mogelijk gebruiken bij het prikken van de haak
- Het effect van kopschudden minimaal maken
- Alle onderdelen moeten gemakkelijk te verkrijgen zijn.
Om niet het wiel opnieuw uit te vinden zijn we eerst gaan kijken wat er op de markt beschikbaar is en als snel kwamen we uit bij het COG loodsysteem van Korda. COG staat voor Centre of Gravity en dat vertaald zich naar centrum van zwaartekracht. Dit betekent dat het zwaartepunt van het lood wordt gebruikt om de haak te laten prikken. Dit systeem had ik zelf al in mijn bezit en pas ik toe in het geval ik niet met obstakels van doen heb. In feite is dit een opgewaardeerde safety clip montage.
Met het COG systeem vinden we de volgende eigenschappen die overeenkomen met de voorwaarden die we gesteld hebben:
- Met het kopschudden kan het lood in mindere mate worden gebruikt.
- Het systeem wordt veelvuldig gebruikt en geproduceerd dus de beschikbaarheid is groot.
Het eerste punt vereist nog wat aandacht en de visveiligheid is hierbij nog niet gezekerd.
The missing link
Tijdens een recente Frankrijk tip liet vismaat Thomas mij zijn variatie zien op ASIS in combinatie met COG en daar viel het kwartje. Hij gebruikt een zelfgemaakt tussenstukje die de hoofdlijn en de rig verbind via een quick link clip, maar voor de rest is het systeem al zo goed als af.
Met zijn uitleg ga ik nog even achter de keukentafel zitten met allerlei bits and pieces die ik kan vinden in mijn tacklebox. Uit een stoffig mapje tover ik een verpakking met ringclips. Die blijken het missende puzzelstukje om het ASIS systeem met het Korda COG systeem te integreren. Er kan aan alle bovengestelde eisen wordt voldaan met materialen die goed te verkrijgen zijn en zonder al te veel geknutsel.
Deze nieuwe ASIS/COG montage bestaat uit de volgende componenten:
- De tussenstukje of de boom:
- COG Boom
- Ring Clip (ESP)
- Stukje silicone sleeve
- Voor montage van het lood aan de hoofdlijn & rig:
- Helicopter sleeve
- Quick change clip
- COG Lood
Het tussenstukje of de boom:
Montage van het geheel op de hoofdlijn (leader):
Het uiteindelijke resultaat:
Het uiteindelijke resultaat is een loodmontage die bij lijnbreuk de vis niet meer dan met je onderlijn achterlaat. Bijkomende voordeel is dat bij het strekken van de onderlijn de vis gelijk te maken krijgt met het volle loodgewicht wat weer resulteert in meer gehaakte vissen!